Proeverij Saar-wijnen

Het verenigingsjaar begint met een uitstapje naar de Saar in Rheinland-Pfalz. De Saar is een rivier die ontspringt in de Vogezen en 246 kilometer noordelijker uitmondt in de Moezel bij Konz. Aan de Saar is bijna 800 hectare bestemd voor de teelt van wijndruiven. Riesling is verreweg met 80 procent van het areaal de meest aangeplante druif. De bekende Engelse wijnschrijver Hugh Johnson schrijft over Saar: “Een van de beste witte wijnen van de wereld die slok voor slok betovert”. 

De VDP-leden in de Saar doen trouw mee aan de jaarlijkse wijnveilingen in Trier. Particulieren en bedrijven kunnen zich melden bij commissionairs die vervolgens voor jou gaan bieden op wijnen. Het is niet bedoeld om de winkeldochters aan de man te brengen, integendeel. Topwijnen worden aangeboden om de hoogste prijs te bereiken. Bijvoorbeeld in 2003 werd voor een trockenbeerenauslese van wijngoed Egon Müller-Schwarzhof in Wiltingen 12.000 euro betaald. Peter Seifert rekende ons onlangs op onze app voor dat bij een gemiddelde van twintig druppels per millimeter op een bedrag van 78 cent per druppel komt. 

Foto Benjamin van Keulen / Unsplash

Zilleken in Nittel aan de Weinstrasse heeft een slogan: “Brengt gudd Laun’mat, de Rëscht hu mir!”

In 1881 opgericht, in 1983 begonnen met de productie van Sekt die naderhand door plaatsgebrek naar Trier werd verplaatst. Hun restaurant heet de Sektscheune. Sinds 2009 staat de nieuwe generatie Patrick en Martina aan het roer. Patrick is in de leer geweest bij Weingüter in Trier. In Bad-Kreuznach hebben ze er een oenoloog van gemaakt en vervolgens is hij naar Luxemburg en Zuid-Afrika gegaan voor vervolgstudies.  In 2006 keerde hij terug naar Nittel, waar pa en ma nog steeds aan de slag zijn.

Twee vreemde eenden in de rieslingbijt: bubbels van Elbling. De elblingdruif groeit voornamelijk aan de Obermosel en is met 580 hectare goed voor een half procent van de Duitse aanplant; het Saargebied is dat zes procent. De Elbling behoort tot de oudste verbouwde wittewijndruiven van Europa. De Romeinen noemden hem vitis alba, de witte druif. Taalkundigen nemen aan dat uit het woord ‘alba’ via ‘alben’ en ‘elben’ de benaming Elbling is ontstaan. De smaak en geur van groene appel, perzik en citrus maken een glas Elbling tot een ongecompliceerde dorstlesser voor de zomer. 

Hoogst zeldzaam is de mutatie Roter Elbling, die als wittewijndruif te boek staat maar een wijn met een roze blos produceert.   

Twaalf kilometer terug naar het oosten richting Saar, waar we domicilie hebben gekozen in het wijndorpje Ayl. Van daaruit zijn de belangrijke, bekende of beste wijngoederen gemakkelijk te bereiken, zelfs per fiets. Het gebied waar wij zaten wordt aan de noordkant begrensd door Konz en aan de zuidkant door Saarburg. 

De rode lijn in deze proeverij: de Ayler Kupp, en de Ockfener Bockstein, twee marktante wijngebieden waar de beste wijnhuizen met VDP-predikaat een plekje hebben weten te bemachtigen. We zetten de droge rieslings van drie VDP-geklassificeerde wijnhuizen naast elkaar (Wagner uit Saarburg, Van Volxem uit Wittingen en Geltz Zilliken uit Saarburg). Het betreft drie zogeheten Gutsweinen, de laagste kwalificatie van een VDP. 

Nu de Gutswein van Weingut dr. Wagner Saarburg, opgericht in 1880 en sinds 2021 keihard bezig met de omzetting naar biologisch-dynamische wijnbouw en daarom in een  conflict verwikkeld met de buren die hun wijngoederen met gif laten bespuiten door een helikopter. Fallstaf geeft het wijngoed vier van de vijf sterren. Het is lid van de bond van biologische boeren, Ecovin, een club van ecologische wijnbouwers in Duitsland, en Demeter, kwaliteitskeurmerk voor biologisch-dynamische landbouw en voeding. 

Na een uitstapje naar Champagne was Adolf Wagner, zoon van de oprichter Josef-Heinrich, in 1908 de eerste die Sekt produceerde aan de Saar. Alleen Grosse Lage, steile hellingen en hand geplukt. Niks machines in de wijngaard. Het beste is niet goed genoeg voor Dr. Wagner en voor Christian, de vijfde generatie die heeft gestudeerd aan de wijnuniversiteit in Geisenheim; wij kennen daar Herr Dr. Jung nog van. 

In de neus steenvruchten zoals perzik, groene appel, citroen, leisteen en natte steen. In de smaak frisse, zachte, goede zuren, mineralisch. 

Van Volxem in Wiltingen is een ultramoderne wijnboer, ooit gesticht door Brusselnaren en in 1999 overgenomen door Roman Niewodniczanski, zoon van hoofdaandeelhouder van de Bitburger brouwerij. Zijn doel: een radicale nieuwe stijl, kruidige wijn voor bij het eten. We zijn in de feestkelder geweest, grote stalen tanks waarin de wijn wordt bewaard. Zeer gelikt, feestpaviljoens op het gras, door ingebouwde luidsprekers klinkt loungemuziek en voor de deur staan dure Audi’s en Porsches. En een Skoda, die van ons. Bijzonder merkteken op de fles in de O staat een kompas of zoiets. Geen grote, aaneengesloten wijngaarden, soms steile hellingen, dan weer weideachtig. 

De wijn van Geltz-Zilliken, kreeg vier sterren van Fallstaf en werd in 2017  bekroond tot ‘Aufstieger des Jahres’ in de wijngids Gault Millau.

De opa van de huidige eigenaren was een broer van de eigenaar van Zilliken in Nittel, waar wij de sekt van hebben geproefd.  Delicate neus, lychee, groene appel, grapefruit, mineraal, frisheid, kruidig

Daarna gaan we naar de Grosse Lage op de Ockfener Bockstein waar we drie zoetere Rieslings proeven, zogeheten Spätlese.

Von Othegraven in Kanzem is Winzer des Jahres 2023, althans volgens Vinum Weinguide Deutschland. Uitermate vriendelijke ontvangst met onmiddellijke uitnodiging om het prachtige park van het landgoed te bezoeken. Von Othograven is sinds 1805 in familiebezit en is nu van Dorothea en Günther Jauch, de zevende generatie. Wie wel eens Duitse televisie kijkt, komt de naam van Günther Jauch bekend voor. Het is een beroemde Duitse journalist/entertainer die enkele jarenlang de prestigieuze talkshow van de ARD op zondagavond vanuit de Gasometer in Berlin presenteerde. Hij werd verkozen boven televisiester Anne Will, maar moest daar enkele jaren later wel weer plaats voor maken. Sindsdien is Jauch vooral te zien als lolbroek in flauwe televisiespelletjes op de Duitse RTL-zender. 

Dan gaan we naar de Grosses Gewächs, aan de top van de VDP-pyramide. We vergelijken twee GG’s van de Ayler Kupp.

Peter Lauer is in 1970 begonnen en heeft op de Ayler Kupp de beste plekjes. Die Ayler Kupp ligt in het landschap als de Ayers Rock in Australië. Lauer geeft zijn vaten allemaal een nummer. Deze is nummer 18. Het is een beetje als bij de Chinees, doe mij maar nummer…… Lauer doet mee aan de veiling met de 2022 ayler Kupp Kabinett. 

Fijne vrucht, perfecte balans nog tot 2029 te bewaren. 6,5 suiker, 5,5 zuur